Foto: Dirk Huybrechts

Sinds 2001 spreekt men over de politiezone Sint-Truiden –  Gingelom – Nieuwerkerken. Voordien had onze gemeente een eigen politiekorps, en nog eerder voor de fusie van de gemeenten in de jaren zeventig hadden Binderveld, Kozen, Nieuwerkerken en Wijer ieder hun eigen veldwachter. In zijn brochure schets Paul Bonneux  twee eeuwen lokale politiegeschiedenis in de vier deelgemeenten. “Die geschiedenis begon in 1811 toen Pierre Lenaerts als eerste veldwachter benoemd werd in Binderveld. Wijer volgde in 1839 met Jan Blanken, en Kozen en Nieuwerkerken stelden Jan Haven aan die beide gemeenten bediende”, vertelt Paul. Alle veldwachters, hun statuut, hun opdrachten en sociale aanwezigheid in de lokale gemeenschap worden over die 200 jaar heen uitgebreid beschreven met meestal een foto van de gekende veldwachters. Deze eerste politiemensen waren echte ‘veldwachters’. Zij hielden toezicht op de velden en de vruchten, op jacht, vogel- en visvangst. Daarbuiten hadden ze enkele administratieve taken voor de gemeente. Echt politiewerk (handhaven van de openbare orde, vaststellen van misdrijven en opsporen van daders) was bijkomstig, zeker in een landelijke omgeving en in een tijdperk waarin er naast de lokale politie ook de rijkswacht fungeerde.
Heemkunde
Deze brochure wordt door Heemkunde Nieuwerkerken uitgegeven. “Wij wilden, samen met Paul de brochure voorstellen tijdens de opendeurdag van de politiezone op 28 juni. Om veiligheidsredenen werd de opendeurdag afgelast”, vertelt Eddy Cox van Heemkunde. De brochure is te verkrijgen bij Eddy Coix, Berkenstraat 22, Nieuwerkerken, 0499/73.56.74. Heemkunde Nieuwerkerken heeft voor deze gelegenheid ook een postzegel en een souvenirkaart (A5-formaat) uitgegeven. De prachtige afbeelding op postzegel en kaart is een linosnede van de hand van kunstenaar Henri Van Straten (Antwerpen 1892 – 1944). De afbeelding stelt een veldwachter voor, in de volksmond ‘De Garde’ genoemd.

© HBvL: Dirk Huybrechts